Bilgisayarın Anakartını Değiştirme

Bu yazımızda bilgisayarımızın anakartı nasıl değiştireceğimizi az birazda anakartlarla ilgili kritik bilgiler anlatmaya çalışacağız.

Asus Üretimi Bir Anakartın Güney Köprüsü

      Anakartlar bilgisayarımızın ruhudur veya iskeletidir. Anakartların isimleri veya model numaraları genellikle anakartın kuzey köprüsü veya güney köprüsünün isimleri ile belirlenir.Peki kuzey köprüsü ve güney körüsü nedir.

İntel G41 Kuzey Ich7 Güney köprüsene Ait Anakart Şeması

       Aslında onlarda birer işlemci gibi çalışırlar belirli bir transistörleri vardır, belli bir hızları mevcudtur ancak adındanda anlaşılacağı üzerine bunların amaca anakart üzerindeki farklı bileşenleri haberleşmesini, bilgisayara giren bilgilerin işlemciye, işlemcide işlenen bilgilerin tekrar gönderilmesi gereken yere göndeririken bağlantı işinin gerçekleştirirler.Bu köprülerin sahip oldukları özelikler ve teknolojiler doğrundan anakartın özelliklerini ve dolasıyle bilgisayarınızın özelliklerinin belirler.Hemen bir örnek vererek başlayalım.Örneğin soket 775 ilemciler için geliştirilen, kuzey köprüsü intel G41, güney köprüsü intel Ich7 olan yongalar(Yukarıdaki resim) 775 pin işlemcilerin orta ve üst sınıf katogorisindeki işlemci türlerini çalıştırabilir.Ekran kartı bağlantı slotu olan Pcı ex16 slotu 1.1 revisyonudur ve günümüzde pcı ex16 3.0 ın haberleri dolaşmaktadır.Yani pcı ex16 1.1 pcı ex16 3.0 göre daha az bant genişliği değeri sunar buda ekran kartınızın daha az performanz vermesi demektir.Ich7 güney köprüsü ise raid desteği sunmaz.Bir diğer örnek ise yine İntelin Sandy bridge tabanlı işlemciler için üerettiği chipsetler olan(yongalar,köprüler) h61,p67 ve z68dir bunların arasında en son üretim z68 e aittir. Arasındaki farklara gelecek olursak h61 de yeni intel i5 ve i7 ile birlikte gelen grafikesel donanım hızlandırmasını h61 chipsetle kullanmazsınız,Bunun için p67 chipsetli bir anakarta ihtiyacınız var ancak bu seçenekte de sadece hız aşırtma vardır iki seçenekte de İntel i5 2500k ve intel i7 2600k işlemcilerin(işlemcilerin çarpan kilidi açıktır bu yani otomatik overclock(hız aşırtma )yetenekleri mevcutdur)bu chipsetlerde hem hız aşırtma hemde donanımsal video hızlandımasını kullanamazsınız bunun için İntelin Z68 chipsetli bir anakart modeline ihtiyacınız vardır. Amd tarafından bakacak olursak amd nin şu an için en güncel işlemcisi olan fx serisi işlemci kullanmak için yeni anakart aldığınızda karşınıza 6 farklı kuzey köprüsü seçeneği ve 2  farklı güney köprüsü seçeneği çıkar.Kuzey köprülerin en büyük farkları genelde en iyi olanı sistemde aynı anda çalıştırmak için 5 tane pcı ex16 slotuna yer verir ve sırasıyla 3, 2 ve seçeceğiniz anakarta göre 1 taneye kadar düşer bu slotların sayısı ayrıca ramlerin çalışma frekansları farklı olabir,Güney köprüsünde ise sb950 ve sb710 seçenekleri mevcutdur.Bunların arasındaki farkta birinde raid özelliği mevcutdur diğerinde yoktur ayrıca sb950 sb710 göre daha fazla sata 2 ve sata 3 konnektörü barındırır ve çok daha sonra üretildiğin dah yeni bir teknolojidir.

Yeni Nesil Amd Fx İşlemcilere Destek Sunnan Bir Anakart

       Evet bu şekilde sececeğimiz anakartların chipsetlerini araştırarak istediğimiz özelliklere cevap verecek anakartlrı secebiliriz.

       Anakartlarda birde overclock sorunu vardır.Biz buna problem demeyi uygun gördük.Çünkü overclock bir hızaşırtmadan ibarettir ve sisteme bir hız aşırtama uyguladığımızda işlemci fark edilir derecede ısınır.Sol tarafdaki resimlerde Gıgabyte ait iki anakart var.Alt tarafdaki diğerine göre daha gelişmiş bir kart ve dikkatle bakarsanız Altaki kartın soğutma blokları daha fazla.Yani altaki anakart üsttekine göre ayrıca mosfetinide soğutuyor.Tahmin edilebileceği gibi sistemde sadece işlemci ısınmaz bu durumda.İşlemciyle berebar kuzey ve güney köprüleri ve bizce en önemlileri mofsetler de ısınır.Mofsetler işlemciye giden elektriği işlemciye en uygun bir şekilde gönderidiği için overclockla birlikte işlemci daha fazla elektrik istiyecek doğal olarak buda mofsetlerin daha fazla ısnması olarak karşımıza çıkacak.Eğer anakarttımızda Kuzey köprüsü ve güney köprüsü üreticinin ürettiği soğutucular bu bileşenleri soğutmazsa bilgisayar kendinin korumya alır ve kendinin kapatır aşırı ısınmadan dolayı. Ancak bazı üreticiler kar maksimizasyonu için anakart üzerinde gerekli olan parçalara yer vermiyor örneğin sadece güney ve kuzey köprülerini soğutuyor ama işlemcinin elektik kanalı olan mofsetleri öylece bırakıyor buda hızaşırtma sırasında aşır ısınmadan dolayı genellşkle yanıyor ve bozuluyor dolasıyla nakartta bozulmuş oluyor bu yüzden anakart alırken u özelliğe dikkat edin.
      Anakartı seçecek kadar deneyimli bir kullanıcı olduğunuzu var sayıyoruz bu seble işlemci seçimi ve ram seçiminizi dikkate alaraktan anakartı seçtiğinizi varsaydığımızdan bu konuya fazla değinmiyoruz.

  

Gıgabyte ın ürettiği Slı ve Crosfirex destekli anakart

  Önemli konulardan bir diğeri ise, diyelim anakartı seçtiniz ve almaya karar verdiniz ve anakartınızın 2 adet pcı ex16 slotu var.2 adet de Nvidia ekran kartı aldınız ve eve gelip montajı yapıp bilgisayarı çalıştırdınız ama bilgisayar çalışmayabilir.Nedeni çok farklı olabilir ancak bizim konumuzla alakalı olarak evet anakartınızda 2 tane pcı ex16 slotu vardı ama bu ankartın nvida nın tek sistemde çoklu ekran kartı çalıştırma teknolojisini desteklemiyebilir.Bu nedenle anakartınızı almadan önce üreticinin sitesinden  amd ankartlar için crosfirex, nvidia kartlar için Slı teknolojisini destekleyip desteklemediğinin araştırın ve bu doğrultuda ekran kartı üreticisinin seçin.Genel üreticiler crosfirex teknolojisinin destekliyorlar ama çoğu giriş seviyesindeki çift pcı ex16 slotlu anakartlar nvidianın slı teknolojisini desteklemiyor.Bu konuda sıfırda sistem tolayanların dikkat etmesi gerekir
       Son olarak özellikle intel yeni teknolojisinde anakart üzerinde güney köprüsünü barındırıyor ve kuzey köprüsününde işlemcinin içerisinde ekstradan barındırıyor.Amd ise genel olarak anakart üzerinde kuzey ve güney köprüsüne yer veriyor.